CBDC – Central Bank Digital Currency (phần 1)
- Phương tiện thanh toán là gì?
Nói ngắn gọn, bạn cần trả tiền (thanh toán) cho bất cứ thứ gì mà bạn mua sắm / tiêu dùng trong cuộc đời này. Và để thanh toán phần giá trị đó, bạn cần 1 cái gọi là: phương tiện thanh toán.
Có 3 phương tiện thanh toán cơ bản nhất mà loài người sử dụng, đó là
- Tiền mặt: đưa tiền và nhận hàng
- Tín dụng: sử dụng uy tín của bạn để “mua trước, thanh toán sau”
- Trao đổi hàng hóa (batering): lấy thứ bạn có để đổi lấy thứ bạn cần.
Theo sự phát triển của loài người, nhiều phương tiện thanh toán được phát minh nhằm hướng đến sự tiện dụng, tạo sự dễ dàng cho việc mua hàng, gia tăng tốc độ luân chuyển của đồng tiền, có thể kể đến bao gồm (nhiều lắm, mình chỉ kể 1 số cái thôi nha)
- Thẻ tín dụng: Visa / Master / JCB,…
- Ví điện tử: Momo, AirPay, ZaloPay, Moca,…
- Chuyển khoản qua ngân hàng / qua ATM
- Thẻ trả trước: thẻ cào, thẻ game, thẻ quà tặng,…
- Mobile Payment: mấy nhà mạng muốn triển khai và nếu thành công họ sẽ có khả năng thành nơi có nhiều user nhất vì hầu như ai cũng có điện thoại, nhưng nghe ngóng hoài mà chẳng thấy triển khai nổi, lý do là liên quan đến pháp lý, cụ thể tự tìm hiểu.
- Ngoài ra mỗi ngành nghề lại phát triển 1 hình thức thanh toán riêng phù hợp cho mạng lưới của họ.
…
Và tất cả những thứ đó được thiết kế ra chỉ nhằm 1 mục đích tối thượng: giúp dễ dàng thanh toán, có nghĩa là tiền sẽ rời khỏi ví của bạn dễ dàng hơn.
Và tất cả những thứ đó đều được gọi chung là PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN
- Hiểu sao cho đúng về các lệnh cấm của chính phủ (áp dụng cho hầu hết chính phủ)
Về nguyên tắc, tất cả các PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN trên khi triển khai đều được sự cấp phép của chính phủ vì
- Bạn làm ăn ở đâu, phải tuân thủ theo luật pháp ở đó
- Mọi hoạt động thương mại đều phải sử dụng phương tiện thanh toán được cấp phép để có thể giám sát (cụ thể là thuế)
Và tất cả các phương tiện thanh toán trên đều được thực hiện qua các tổ chức tài chính được cấp phép. Ngân hàng có điều kiện thành lập và giấy phép của ngân hàng. Các tổ chức khác thì có giấy phép CUNG ỨNG DỊCH VỤ TRUNG GIAN THANH TOÁN. Tham khảo danh sách tổ chức tại đây: shorturl.at/qxGIX
Theo hiến pháp, chỉ có nhà nước là giữ quyền phát hành tiền nội tệ (gọi là fiat currency). Việc này theo mình biết là trừ Mỹ, tiền do Cục dự trữ liên bang (FED) phát hành, các quốc gia khác không rõ vì không nổi trội. Tất cả các phương tiện thanh toán phải chấp hành việc chỉ có 1 đồng tiền duy nhất là fiat được chấp nhận trên hệ thống. Như vậy trong 1 quốc gia, chỉ có thể cho phép 1 đồng tiền được tồn tại chính thống trong nền kinh tế của họ mà thôi. Việc các bạn thấy ở tại các vùng biên giới, sử dụng nhiều loại ngoại tệ khác nhau là do sự bỏ lỏng quản lý (xử không hết, ko đủ nhân lực) chứ không ai muốn chuyện này cả, vì hầu hết các giao dịch này là đường tiểu ngạch, chặn không được.
Vậy, về góc nhìn của nhà nước về các loại crypto là gì?
Chính phủ KHÔNG THÍCH cryptocurrency!
Tại sao dùng từ không thích? Và muốn cũng không có cấm được. Vì crypto không phải là chính phủ tạo ra, nó là tài sản cá nhân! Và quyền sở hữu tài sản là quyền thiêng liêng và quan trọng nhất của con người trên toàn thế giới. Chẳng ai cấm bạn có 1 bức tranh trị giá 1 triệu USD, 1 con tem 10 triệu USD,… Và chẳng ai có quyền cấm bạn mua 1 NFT, 1 Bitcoin với giá hàng triệu USD trong tương lai cả!
Tuy nhiên, về quyền hạn của mình, các chính phủ hoàn toàn có quyền:
a) Cấm cryptocurrency như 1 PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN: bạn đã được sinh ra và lớn lên trong 1 quốc gia, bạn phải tuân thủ theo chuẩn mực của quốc gia đó. Đây là điều không bàn cãi! Mỗi quốc gia đều có 1 loại fiat. Mọi giao dịch thương mại theo qui định đều phải thanh toán bằng fiat, dù là DƯỚI HÌNH THỨC NÀO!
Như vậy, các hành vi vi phạm pháp luật bao gồm:
- Phát hành, cung ứng cryptocurrency như là phương tiện thanh toán: có nghĩa là bạn tạo ra 1 loại token (ví dụ Soncoin), sau đó tạo ra 1 ví (Son wallet) và đem nó đưa cho nhiều người khác và bảo là họ có thể thanh toán hàng hóa bằng Soncoin, không cần sử dụng VND. Với hành vi này, người tạo ra sẽ bị Ở TÙ RỤC XƯƠNG! Trừ khi bạn xin được giấy phép trung gian thanh toán từ nhà nước, và thứ mà bạn tạo ra phải sẽ được phép dùng tên là VND.
- Chấp nhận thanh toán hàng hóa / dịch vụ bằng 1 đồng tiền khác với VND: Bạn bán bánh tráng trộn, khách đến mua hàng và bạn kêu khách trả tiền bằng Bitcoin -> Khách báo công an và bạn bị bắt. Đây là hành vi chấp nhận thanh toán bằng 1 loại tiền tệ khác với fiat. Lật lại các vụ cũ để các bạn nhớ: (1) 1 số cửa hàng bán đồ lưu niệm tại Đà Nẵng chỉ phục vụ riêng khách Trung Quốc, họ thanh toán bằng NDT (2) Một số tiệm vàng mua USD không giấy phép
Qua 2 ví dụ trên, các bạn có thể hình dung 1 phần nào những hành vi vi phạm pháp luật về thanh toán tại Việt Nam hoặc bất cứ quốc gia nào trên thế giới.
Có một điều cần lưu ý rõ là: Các chính phủ đang có góc nhìn về crypto là “digital asset”, là tài sản số chứ chẳng nơi nào công nhận nó là “payment method” cả! Và vì lý do đó, thuế suất áp vào lợi nhuận từ crypto được áp như là asset, vốn có mức thuế suất kinh hồn! Một trong những lý lẽ chính là: crypto là kênh để đầu cơ! Mình hỏi bạn: nói vậy cũng đúng chứ có sai đâu hen?
b) Chính phủ quan tâm đến (1) thu thuế (2) phòng chống rửa tiền (3) tài trợ khủng bố. Đây là 3 mối quan tâm lớn nhất của họ hiện tại mà thôi. Tất cả các hành động khác họ không care, chỉ cần bạn chơi theo đúng luật là được
Đọc phần 1, hiểu không hiểu thì thôi
Dùng khả năng google của bản thân để tự tìm hiểu thêm nhé.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeUErj5UrxE0oDszCSqUeo70937qzLsHWNftzGElFfl0cCMBQ/viewform
